بزرگنمايي:

عصر کرد - اقتصاد24- پسر جوانی که سال 1401 طی یک درگیری پدرش را به قتل رسانده و به قصاص محکوم شده بود از سوی اولیای دم (خواهرانش) بخشیده می‌شود، اما چند روز بعد در زندان سکته قلبی می‌کند و جانش را از دست می‌دهد. بهمن ماه 1401 پسر جوانی به پلیس اطلاع می‌دهد که وقتی به خانه رفته، مشاهده کرده خانه به هم ریخته و پدرش به قتل رسیده است؛ خبر این جنایت به بازپرس جنایی تهران می‌رسد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
وقتی تیم جنایی قدم به محل حادثه می‌گذارد با خانه‌ای به هم ریخته مواجه می‌شود که در یکی از اتاق‌ها جسد مردی 65 ساله روی زمین افتاده و دست و پایش هم با طنابی بسته شده. بررسی‌ها نشان می‌داد؛ مرد میانسال بر اثر ضربه چاقویی که به گردنش وارد شده، جانش را از دست داده است. همچنین طبق بررسی‌های تیم جنایی، آثار کبودی روی دست و پای مقتول نیز دیده می‌شد که این موضوع حکایت از این داشت که مقتول پیش از مرگ با قاتل یا قاتلان درگیر شده است.
بررسی‌های تیم جنایی تیم تحقیق در اولین گام سراغ فردی که گزارش این جنایت را به پلیس آگاهی اطلاع داده بود، می‌رود؛ نخستین فردی که با جسد مقتول روبه‌رو شده و به پلیس اطلاع داده بود، پسر مقتول بود. پسر مقتول در انجام تحقیقات گفت: «چند سال قبل پدر و مادرم از یکدیگر جدا شدند و من با مادرم زندگی می‌کردم. یک هفته‌ای می‌شد که به خانه پدرم آمده بودم تا سری به او بزنم.» او در ادامه گفت: «شب قبل از حادثه با پدرم بیدار بودیم و تا 4 صبح قلیان می‌کشیدیم. بعد از آن من به اتاق دیگری رفتم و خوابیدم. پدرم هم به اتاق خودش رفت و صبح بدون آنکه به پدرم سر بزنم برای انجام کاری از خانه خارج شدم.
بیشتر بخوانید:اطلاعیه پلیس درباره فوت جوان لاهیجانی
ساعتی بعد وقتی برگشتم با صحنه هولناکی مواجه شدم. همه وسایل خانه به هم ریخته بود. پدرم را صدا زدم، اما جواب نداد. پس از جست‌و‌جو، با جسد او در اتاق خواب مواجه شدم. به نظر می‌رسد پدرم را سارقان به قتل رسانده و آنها بعد از کشتن پدرم، دست به سرقت زده و فرار کرده‌اند.» اظهارات پسر جوان در حالی بود که با بررسی‌های تیم جنایی در تناقض بود، چراکه ماموران متوجه شده بودند هیچ وسیله‌ای از این خانه سرقت نشده است. ماموران همچنین در ادامه متوجه آثار کبودی روی گردن پسر مقتول شده که نشان از درگیری می‌داد.
پسر مقتول بعد از اینکه ماموران از او خواستند، توضیح دهد آثار کبودی روی گردن او مربوط به چه اتفاقی است، مدعی شد که در خیابان با شخصی درگیر شده است، اما نتوانسته آن شخص را به پلیس معرفی کند. همین موضوع باعث شد تا بازپرس جنایی دستور بازداشت پسر مقتول را به عنوان مظنون اصلی قتل پدرش صادر کند.
اعترافات قاتل و جلسه دادگاه وقتی پسر جوان بازداشت شد در بازجویی‌ها ابتدا سکوت کرد، اما در نهایت سکوتش را شکست و راز این جنایت را برای ماموران پلیس فاش کرد. پسر جوان پس از بازسازی صحنه قتل روانه زندان شد. او بعد از مدتی در دادگاه کیفری یک پای میز محاکمه رفت و از خود دفاع کرد. پسر جوان در جلسه دادگاه گفت: «مادرم در پی اختلاف با پدرم از او جدا شده و سال‌ها بود که در کرج زندگی می‌کرد. من با مادرم زندگی می‌کردم و خواهران و تنها برادرم نیز زندگی خودشان را داشتند. هر از گاهی به دیدن پدر 65 ساله‌ام در خانه قدیمی‌اش می‌رفتم. یک هفته بود که آنجا نزد پدرم بودم. به دلیل اختلاف سلیقه‌مان گاهی دعوا و درگیری داشتیم.»
بیشتر بخوانید:مرد متجاوز به 4 زن تهرانی را شناسایی کنید
او در ادامه گفت: «سال‌ها قبل عاشق دختری شده بودم، اما پدرم با این وصلت مخالفت می‌کرد. رفتار‌های او باعث شد تا ازدواج من با دختر مورد علاقه‌ام به هم بخورد. این اتفاق باعث شد تا از پدرم کینه به دل بگیرم. از سوی دیگر پدرم مرد بداخلاقی بود و هر وقت بحث‌مان می‌شد به من توهین می‌کرد. او حتی مادرم را اذیت می‌کرد و رفتار‌های او باعث شد تا مادرم تصمیم به جدایی بگیرد.» این پسر جوان در مورد شب حادثه نیز گفت: «یک هفته بود که پیش پدرم آمده بودم، اما از او کینه به دل داشتم.
مدام بحث‌مان می‌شد تا اینکه شب حادثه قلیان آماده کردم که با هم بکشیم. بعد ناگهان پایم به قلیان خورد و شیشه آن شکست. زغال‌ها هم روی فرش ریخت و پدرم عصبانی شد و شروع کرد به فحاشی. او مرا تحقیر کرد و گفت که من عرضه هیچ کاری را ندارم. توهین‌های او مرا عصبی کرد و باعث شد تا با هم درگیر شویم. من که از او کینه به دل داشتم به دنبال راهی برای انتقام بودم و با برداشتن چاقو از روی زمین ضربه‌ای به گردن پدرم زدم.»
متهم گفت: «پس از قتل می‌خواستم جسدش را داخل پتو بگذارم و به بیرون از خانه ببرم، اما نشد. بعد تصمیم گرفتم صحنه‌سازی کنم تا خودم را بی‌گناه نشان دهم. می‌خواستم پلیس را گمراه و با به هم ریختن خانه وانمود کنم که قتل توسط سارق یا سارقان رخ داده است، اما در نهایت دستم رو شد.»
قاتل در زندان سکته کرد پس از رای صادره از سوی دادگاه، پسر جوان به قصاص محکوم می‌شود. با اعتراض این پسر جوان، پرونده به دیوان عالی کشور فرستاده می‌شود، اما با قطعی شدن رای، او در یک قدمی چوبه دار قرار می‌گیرد. پرونده به شعبه اجرای احکام دادسرای جنایی تهران فرستاده و شمارش معکوس برای قصاص قاتل آغاز می‌شود. در همین حین تلاش تیم صلح و سازش برای بخشش قاتل آغاز می‌شود تا اینکه طی دو هفته گذشته دو خواهر قاتل در شعبه اجرای احکام حاضر می‌شوند و برادرشان را می‌بخشند و رضایت می‌دهند، اما پسر دیگر مقتول (برادر قاتل) عنوان می‌کند که در این باره تصمیم نگرفته و نظرش را اعلام می‌کند.
بیشتر بخوانید:فیلم/ دستگیری شرور مسلح با قانون بکارگیری سلاح توسط پلیس
قاتل با بخشش خواهرانش به آزادی از زندان امیدوار می‌شود، اما روز هفدهم دی ماه جاری برای او در زندان اتفاقی رخ می‌دهد؛ قاتل ناگهان در زندان دچار حمله قلبی می‌شود و تلاش برای نجات او بی‌فایده می‌ماند. پسر جوان در حالی که از قصاص رهایی یافته بود دچار سرنوشت دردناکی می‌شود و جانش را از دست می‌دهد. در نهایت نیز با مرگ قاتل پرونده این جنایت بسته می‌شود.
صحنه‌سازی در جرم صحنه‌سازی جرم، عملی جنایی و آگاهانه است که توسط مجرم، قبل یا حین یا بعد از ارتکاب جرم و با هدف منحرف کردن مسیر تحقیقات و گمراهی ماموران تحقیق انجام می‌شود تا از این طریق شک و ظن را از خود دور یا آن را به دیگری معطوف کند. طبق تحقیقی که در سه سال منتهی به سال 1399 با تکنیک تحلیل محتوای کمی صورت گرفته؛ ٥٨ مورد از پرونده‌های قتل صحنه‌سازی شده است.
یافته‌های تحقیق نشان داده که مجرمان، صحنه‌های قتل را از طریق نمایش حوادثی، چون حریق، گازگرفتگی، تصادف یا واژگونی خودرو، حمله افراد ناشناس، خودکشی، فوت بر اثر بیماری و ... صحنه‌سازی کرده‌اند که نمایش حادثه حریق و گازگرفتگی با تقریبا ٢٨ درصد، بیشترین و نمایش خودکشی به جای قتل با ١٧ درصد در رتبه بعدی قرار دارد. همچنین طبق این تحقیق؛ قتل از جمله جرایمی است که در اغلب موارد به صورت پنهانی و دور از چشم هرگونه شاهدی به وقوع می‌پیوندد و ماموران تحقیق وظیفه دارند تا نسبت به شناسایی مجرم اقدام کنند. شناسایی مجرم نیز مستلزم بررسی صحنه جرم است و بررسی صحنه جرم، کاری فراتر از جمع کردن یک مشت مدارک است.
بیشتر بخوانید:عکس/ متجاوز شیطان‌صفت را شناسایی کنید
کارآگاه و مامور تحقیق باید به دنبال ارزش مدارک به دست آمده از صحنه جرم باشند. بدون فهم این موضوع که او به دنبال چه چیزی می‌گردد، هیچ کاری از پیش نمی‌رود. علاوه بر اینها، داشتن آگاهی، دانش، مهارت و ابزار لازم برای یافتن مدارک جرم بسیار ضروری و لازم است. هر اقدام و دیدگاهی که روی صحنه جرم انجام می‌شود، باید روش‌مند باشد؛ یعنی اقداماتی که روی جرم صورت می‌گیرند، همه‌جانبه، هدف‌دار و ضابطه‌مند باشد. بدون لحاظ کردن یک دیدگاه روش‌مند، برخی اقدامات مهم که باید حین بررسی صحنه جرم انجام شوند، فراموش شده یا از قلم می‌افتند. موفقیت در بررسی صحنه جرم نیازمند تجربه، تفکر خلاق، منطق و استفاده صحیح از علم و روش‌های علمی است.
تحقیقات صحنه جرم، فعالیت‌هایی بسیار خردمندانه هستند که بی اطلاعی، بی‌تجربگی و حماقت با آن سازگاری ندارد. هر چند که در علوم جنایی پیشرفت‌ها و اصلاحات مهمی به وجود آمده، اما استفاده از علوم جنایی هنوز مرهون محققان صحنه جرم است. در صورتی که صحنه جرم به‌طور مناسب مدیریت نشود، با کلیه فناوری‌ها و پیشرفت‌هایی که اخیرا به آن دست یافته شده است یا در آینده به دست خواهد آمد، انسان قادر نخواهد بود که بر این کاستی‌ها چیره شده و در پرونده‌های آتی نیز عدالت دست نیافتنی خواهد شد.
علاوه بر این، گاه در تحقیقات جنایی مشاهده شده است که مجرم یا مجرمان با اعمال تغییر در صحنه جرم، قصد گمراه کردن ماموران تحقیق و به انحراف کشاندن تحقیقات و فرار از مجازات جرم ارتکابی را دارند. شناسایی این‌گونه تغییرات، روش بسیار مناسب و اطمینان‌بخشی است که به شناخت نیت مجرم و متعاقب آن، کشف جرم و دستگیری مجرم یا مجرمان می‌انجامد. برای دستیابی به این هدف، ضابطان تحقیق انتظامی و مراجع قضایی باید انواع صحنه‌های ساختگی جرم را بشناسند. بدیهی است برای شناسایی این‌گونه موارد، کارآگاهان و بازپرسان باید ابتدا با مبانی نظری آنها و اینکه به چه اعمالی صحنه‌سازی اطلاق می‌شود، آشنا باشند تا مجرمان نتوانند با اتخاذ تدابیر خاص، مامور تحقیق را فریب دهند و ادامه تحقیقات را به بیراهه ببرند.
در برخی موارد، ادامه تحقیقات پرونده‌ها به دلیل بی‌تجربگی و آشنا نبودن مامور تحقیق، متوقف شده یا به علت انحراف روند تحقیقات موجب فرار مجرمان و گرفتاری افراد بی‌گناه می‌شود. بنابراین لازم است کارآگاهان و مراجع تحقیق با کسب آگاهی‌های لازم بتوانند با شناخت صحنه‌های ساختگی جرم به اصل موضوع پی ببرند.
منبع: روزنامه اعتماد