عصر کرد

آخرين مطالب

ابزار قیمتی، راه‌حل اقتصادی نیست اقتصادي

  بزرگنمايي:

عصر کرد -

عصر کرد

راه‌حل مشکلات اقتصاد ایران در چند چیز خلاصه شده است و کسی که در حوزه کلان اقتصاد ایران مدت‌ها کار کرده باشد، می‌داند مشکل اقتصادی ایران از کجا نشأت می‌گیرد، اما راهبردها در عمل با مشکل مواجه می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، درباره واقعی شدن نرخ‌ها، فرقی نمی‌کند که نرخ نان باشد یا بنزین، ارز یا نرخ بهره بانکی، وقتی مسئله دو یا سه‌نرخی شدن قیمت‌ها مطرح می‌شود، به‌طورحتم بازار ثانویه و قاچاق شکل می‌گیرد و بازار سیاه یا بازار موازی ایجاد می‌شود.
در چنین بازاری، قیمت‌ها گاهی تا دوبرابر متفاوت از نرخ واقعی است. گاه بین ارز رسمی و ارز در بازار، 50 درصد تفاوت وجود دارد. در چنین شرایطی، رانت ایجاد خواهد شد که مسئله و مشکل اصلی اقتصاد کشور ما همین رانت است. به‌عنوان‌مثال، هر چند سال یک‌بار به‌دنبال بهانه‌ای هستیم که نرخ بنزین را تغییر دهیم. ادله‌مان هم این است که چون نرخ بنزین واقعی نیست، اتلاف منابع یا قاچاق بنزین شکل می‌گیرد، پس باید قیمت‌ها افزایش یابند. این اتفاق درباره حامل‌های انرژی مانند آب، برق و گاز هم افتاده یا درباره مسئله نان می‌گوییم چون نرخ آرد پایین است، ضایعات نان زیاد یا قاچاق آرد زیاد است. همین مسئله درباره ارز هم مطرح است.
چرا این همه صف جلوی صرافی‌ها برای خرید ارز ایجاد می‌شود یا صف‌هایی برای گرفتن تسهیلات بانکی در بانک‌ها ایجاد می‌شود؟ چون احساس می‌کنند فروش ارز دولتی یا واگذاری تسهیلات وام بانکی به دیگری، می‌تواند سود کلانی برای‌شان ایجاد کند.
در حدود یک سال گذشته، صدها میلیارد تومان از پول مردم در بانک‌ها بلوکه شد، چون معتقدند این خودرو را می‌توانند به نرخ گران‌تر بفروشند. این اتفاق در اقتصاد ایران به آن دلیل است که قیمت‌ها در ایران واقعی نیست و به‌جای اینکه نرخ‌ها واقعی و بخش تولید تقویت شود، بخش سوداگری و دلالی تقویت می‌شود. باتوجه به این مسائل، راهبردهای آقای همتی شبیه به اینکه با از بین بردن فاصله نرخ نیمایی و نرخ ارز بازار، بخشی از رانت بازار ارز کنترل می‌شود، درست است، اما سوال این است که آیا آقای همتی قدرت اجرای چنین راهبردی را دارد؟ بله، وزیر اقتصاد اگر بتواند فرماندهی تیم اقتصادی را برعهده بگیرد، اگر دولت وزیر اقتصاد را قبول داشته باشد و بپذیرد که راهبردش، راهبرد درستی است، آن وقت دولت می‌توان سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی را مجاب کند که از این فرمانده اقتصادی تبعیت کنند.
مضاف بر اینکه، بانک مرکزی بیش از وزارت اقتصاد مشتاق است که نرخ‌ها واقعی و تورم یک‌رقمی شود. سازمان برنامه و بودجه هم بیشتر از این دو نهاد، مشتاق است که نرخ تمام‌شده پروژه‌ها افزایشی نباشد، اما شرطش این است که پول ملی تقویت و تورم تک‌رقمی شود. از این‌رو راهبرد وزارت اقتصاد درست است و زمانی این راهبرد می‌تواند اجرایی شود که اجماع‌سازی برای تیم اقتصادی دولت انجام بگیرد.
وقتی درباره جراحی اقتصادی حرف می‌زنیم، باید به راه‌حل غیرقیمتی فکر کنیم. ابزار قیمتی همیشه راه‌حل اقتصادی نیست، بلکه باید ابتدا زیرساخت‌ها در تمام بخش‌ها فراهم شود و بعد ابزار نرخ هم می‌تواند به کمک ما بیاید.
زمانی تامین هزینه دولت متکی به فروش نفت بود که باتوجه به تبعات اقتصاد نفتی و مشکلات منطقه درباره فروش نفت و بازارهای نفت، محوریت اقتصاد کشور به‌سمت تامین مالی از بانک‌ها تغییر کرد.
درباره تامین مالی کشور توجه داشته باشید که اساس اقتصاد ایران بانک‌محور است. اما راهکار درست این است که اقتصاد از حالت بانک‌محوری خارج شود. برای اینکه چنین اتفاقی رخ دهد، نیاز است قانون استقلال بانک مرکزی که در مجلس مصوب شد، باوجود عیب و ایرادهایی که دارد، دولت کمک کند تا سیاست‌های پولی که بانک مرکزی متولی آن است، درست اجرا شود. درست این است که دولت تسهیلات تکلیفی را به مجلس نبرد و مجلس هم نباید تسهیلات تکلیفی را به دولت تحمیل کند.
در حال ‌حاضر بدهی دولت به بانک مرکزی و بانک‌ها بیش از 800 هزار میلیارد تومان است و این منشأ تورم در اقتصاد ایران است. اگر ما یک بانک مرکزی مستقل داشتیم و دولت و مجلس به استقلال بانک مرکزی و استقلال سیاست‌های پولی کمک می‌کردند، به‌طورطبیعی در این صورت اقتصاد کشور از شرایط بانک‌محوری خارج می‌شد، بنابراین یک راهکار برای خروج از وضعیت فعلی اقتصادی این است که از بانک‌محوری خارج شویم. راهکار دیگر این است که چه دولت و چه مجلس، سیاست‌های تسهیلات تکلیفی بر بانک مرکزی بار نکند تا بانک مرکزی هم به وظایف خودش که همان استقلال سیاست‌های پولی است، واقف باشد و بتواند آنها را اجرا کند.
اگر اقتصاد سالم باشد و بتواند درست کار کند، حتما این اتفاق می‌افتد. برای اثبات این موضوع مثالی می‌زنم، در حال‌ حاضر نسبت اخذ مالیات جی دی پی در ایران بین عدد 5 تا 7 درصد است، اما این عدد برای کشورهای توسعه‌یافته 35 درصد و برای کشورهای همسایه ما 20 درصد است، یعنی اگر ما 20 درصد جی دی پی خودمان را مالیات بگیریم، آن‌وقت چندان نیاز به درآمدهای نفتی هم وجود ندارد.

لینک کوتاه:
https://www.asrekurd.ir/Fa/News/905936/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

صحبت های شنیدنی حامد بهداد درباره تنهایی

رهبر انقلاب در تقریظ کتاب «ایستگاه خیابان روزولت»

درگذشت و خاکسپاری فرزین غفوری در سکوت خبری

اهدای کاپ قهرمانی پرورش اندام جهان به خانواده شهیدان بختی

واکنش آموریم به حضورش در منچستریونایتد

پوستر بازی پرسپولیس با دو نکته ویژه

بازگشت کوین یامگا به ترکیب نساجی

میرشاد ماجدی: نمی‌دانم دقیقا چه عددی به ویلموتس پرداخت شده است!

محرومیت دو بازیکن پرسپولیس!

پاداش المپیکی‌ها و پارالمپیکی‌ها این ماه پرداخت می‌شود

سورپرایز استقلال خوزستان برای پرسپولیسی‌ها

نقره‌داغ دسته جمعی بازیکنان فوتبال ایران!

رضاوند هم بازی با تراکتور را از دست داد

کمیته وضعیت باشگاه استقلال را محکوم کرد

​با 60 میلیون تومان ودیعه در این مناطق تهران خانه بگیرید/ جدول اجاره

اجرای «1417» و «رویای خیس» در حوزه هنری

جشنواره سیب «سرتخت» برگزار می‌شود

به‌دنبال خانه دل‌مان بگردیم

سعی کردیم در «نهنگ‌ها» از کلیشه پرهیز کنیم/فکر می‌کنند من افغانم!

53 خانواده حادثه‌دیده معدن طبس در 3 روز آینده صاحب‌خانه می‌شوند

میزان پرداخت مطالبات گندمکاران کردستانی به بیش از 99 درصد رسید

نوحه‌خوانی 3 نسل مداحی کشور برای جبهه مقاومت

جزییات قرعه کشی خودرو‌های وارداتی؛ از هر 12 نفر یک نفر صاحب خودرو می‌شود

64 رشته محل جدید به شاخه فنی حرفه‌ای و کاردانش در کردستان اضافه شد

افزون بر 207 هزار میلیارد ریال از مطالبات گندمکاران کردستانی پرداخت شد

استاندار سیستان و بلوچستان تعیین شد

« بیجار» استاندار سیستان و بلوچستان شد/ منع رجیستری گوشی آیفون برداشته شد

منصور بیجار استاندار سیستان و بلوچستان شد + سوابق

خانه دار شدن تمامی خانواده های جان باختگان حادثه معدن معدنجوی طبس در خراسان جنوبی

فوری /یک بلوچ اهل سنت استاندار سیستان و بلوچستان شد /منصور بیجار کیست؟

تفاوت قیمت قاشق چنگال یونیک در بانه و تهران

کنایه سنگین اردوغان به اسرائیل/ ترکیه صاحب «گنبد فولادی» می‌شود

استاندار سیستان و بلوچستان انتخاب شد+منصور بیجار کیست؟

اولین استاندار بلوچ سیستان و بلوچستان انتخاب شد/ منصور بیجار کیست؟

«منصور بیجار» استاندار سیستان و بلوچستان شد/ ساز و کار رجیستری آیفون اعلام می‌شود

سازوکار اجرایی منع رجیستری آیفون بعداً/ « بیجار» استاندار سیستان و بلوچستان شد

منصور بیجار به عنوان اولین بلوچ اهل تسنن استاندار سیستان و بلوچستان شد

برای اولین بار / شهروند بلوچ اهل سنت ،‌ استاندار سیستان و بلوچستان شد

شهروند بلوچ اهل سنت، استاندار جدید سیستان و بلوچستان

مهاجرانی: منع رجیستری گوشی آیفون برداشته شد ؛ «منصور بیجار» استاندار سیستان و بلوچستان شد

منع ریجستری برداشته می شود/ منصور بیجار استاندار سیستان و بلوچستان شد

«بیجار» استاندار سیستان و بلوچستان شد

ایجاد زیر ساخت‌های فرهنگی و هنری در دهگلان اولویت قرار می‌گیرد

سه عضو شورای شهر سقز خواستار طرح سوال از شهردار هستند

منصور بیجار، استاندار سیستان و بلوچستان کیست؟

منصور بیجار، اولین استاندار بلوچ اهل تسنن سیستان و بلوچستان کیست؟

منصور بیجار استاندار سیستان و بلوچستان کیست؟+بیوگرافی

«شب خاطره» ویژه شهدای جاویدالاثر در دهگلان برگزار می‌شود

منصور بیجار استاندار اهل سنت سیستان و بلوچستان کیست؟

30 کودک بی‌سرپرست صاحب خانواده شدند