عصر کرد - محمدجواد توکلی عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری رسا درباره «سرمایه‌گذاری برای تولید» نام‌گذاری شعار سال را به دلیل نرخ پایین تشکیل سرمایه در اقتصاد ایران ارزیابی کرد و گفت: به این خاطر نرخ‌های رشد ما به میزان مورد انتظار نبوده است.
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) سرمایه‌گذاری برای تولید را باعث جهش و رشد اقتصادی مطلوب عنوان کرد و ابراز داشت: در این صورت مردم از عواید این سیاست منتفع می‌شوند اما وقتی سرمایه‌گذاری صورت نگیرد یا از همین سرمایه موجود بهره‌برداری لازم انجام نشود و کارخانجات و صنایع کمتر از ظرفیت اسمی خود کار کنند، اقتصاد خوب کار نمی‌کند.
وی مشارکت مردم و دولت را در سرمایه‌گذاری برای تولید لازم دانست و گفت: دولت باید ساختار مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در تولید را آماده کند و مردم اقبال بیشتری به این کار داشته باشند؛ مردم مسئول هستند که سرمایه خود را به سمت فعالیت‌های غیر تولیدی در ملک، طلا، ارز و مانند این‌ها نبرند.
توکلی در اشاره‌ای به پیش‌زمینه‌های تحقق سیاست سرمایه‌گذاری برای تولید تصریح کرد: ثبات اقتصادی و به وجود آمدن چشم‌انداز مثبت در اقتصاد از ملزومات اولیه سرمایه‌گذاری در تولید است؛ در این راستا باید ارزش پول ملی حفظ شود و مدام شاهد کاهش ارزش آن نباشیم.
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) توضیح داد: وقتی ارزش پول ملی کاهش پیدا می‌کند، خیلی از افراد، چشم‌انداز مثبتی را نمی‌بینند و در واقعیت هم گاهی اوقات این سرمایه‌گذاری غیر سود آور می‌شود؛ بویژه در اقتصاد ایران که صنایع و تولید وابستگی زیادی به نهاده‌های وارداتی دارند.
وی با اشاره به برآورد قانون بودجه 1404 که 61 میلیارد یورو (بیش از هشتاد درصد) واردات مواد اولیه و کالاهای سرمایه‌ای پیش‌بینی شده است گفت: بالا رفتن نرخ رسمی و غیر رسمی دلار، بر میزان سود قاچاق کالاها و هزینه تولید اثر می‌گذارد؛ بالا رفتن هزینه تولید در قیمت کالای داخلی مؤثر و در صادرات مشکل‌ساز است.
توکلی اصلاح سیاست‌های ارزی را لازم دانست و ابراز داشت: متأسفانه سیاست ارزی 1403 که با عنوان بازار ارز توافقی اجرا شد، نه تنها به هدف خود که تک نرخی کردن ارز بود نرسید، بلکه زمینه‌ای را برای تلاطم در بازار رسمی و غیر رسمی آماده کرد؛ اکنون نرخ ارز دلار آزاد حدود صد هزار تومان است و با پیش‌تازی نرخ رسمی را هم به بالای هفتاد هزار تومان رسانده است.
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) افزود: در شرایط متلاطم سرمایه‌گذاری اتفاق نمی‌افتد، افراد منتظر آرام شدن وضعیت می‌مانند تا در شرایط منطقی حساب سود و ضرر تولید را بررسی کنند.
وی توجه به دو راهبرد را از مسئولیت‌های حاکمیت برای افزایش سرمایه‌گذاری برای تولید عنوان کرد و اظهار داشت: حاکمیت باید کاری کند که سرمایه‌گذاری برای تولید جذاب و سود آور باشد و در راهبرد دوم باید از جذابیت سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های غیر مولد بکاهد.
توکلی ادامه داد: دولت باید برای ایجاد جذابیت، زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری تولید را فراهم کند و به مردم نشان دهد که سرمایه‌گذاری در کدام قسمت بهتر است؛ بالا بردن اطلاعات و آگاهی مردم و مشوق‌هایی بدون مقررات دست و پاگیر، زمینه را ایجاد می‌کند که مردم وارد فضای سرمایه‌گذاری شوند.
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) بر لزوم اصلاح ساختار‌های نهادی تأکید کرد و گفت: ساختار شرکت‌های تولیدی و تعاونی اصلاح شود تا مردم بتوانند سرمایه‌های خرد خود را به بخش تولید وارد کنند؛
وی مالیات را یکی از ابزارهای اساسی هزینه‌دار کردن فعالیت‌های غیر مولد عنوان کرد و ابراز داشت: مالیات بر عایدی سرمایه در چند سال گذشته در مجلس شورای اسلامی به نتیجه نرسیده است؛ قانون مالیات بر خانه‌های خالی نیز هنوز به شکل خاصی عملیاتی نشده است؛ مالیات بر ثروت که در سیستم اقتصادی ما جایگاه بالایی ندارد.
توکلی ایجاد شفافیت در انتقالات ریال و ارز را یکی از پیش‌شرط‌های جلوگیری از قاچاق و سفته‌بازی عنوان کرد و ابراز داشت: با ابزارهای مالیاتی و غیر مالیاتی می‌توان جلوی فعالیت‌های غیر مولد را گرفت؛ انجام درست کار دولت باعث تسهیل همکاری مردم و رسیدن به اقتصاد مقاومتی مردم بنیاد خواهد شد.
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) حرکت بانک‌ها و مؤسسات اعتباری را در مسیر سرمایه‌گذاری برای تولید از دیگر پیش‌شرط‌های این سرمایه‌گذاری دانست و گفت: اگر بانک‌ها سرمایه‌های خود را به سمت تولید ببرند شاهد نرخ رشد دو رقمی خواهیم بود و اکنون این نرخ رشد پایین نشانه‌ای از وارد نشدن سرمایه بانک‌ها به تولید است.
وی ادامه داد: تجدید ساختاری و سیاستی بانک‌ها باعث رشد می‌شود و برخورد شدید با بانک‌های متخلف یا حتی انحلال آن‌ها وضعیت دگرگون خواهد شد؛ در مثالی برای مدل عملیاتی بانک‌ها می‌توانند سرمایه اقشار ویژه‌ای از مردم مانند معلمان را به سمت تأسیس پالایشگاه یا مزارع برق خورشیدی هدایت کنند و در این مسیر به میزان سرمایه خود از سرمایه بانک هم بهره‌مند شوند.
توکلی در پایان تصریح کرد: شعار امسال جهت‌دار و مشخص است؛ برای جهش اقتصاد ایران نیازمند سرمایه در بخش تولید هستیم؛ راهکار آن هم خیلی پیچیده نیست و دولت و مسئولان می‌توانند این دستور رهبری را جامه عمل بپوشانند تا اقتصادی پویا و زنده داشته باشیم.