چاپ

عصر کرد - مهر / کتاب «حیات دوباره رباعی؛ رباعی‌های ایرج زبردست» به کوشش بهاءالدین خرمشاهی و محمد اجاقی به‌تازگی توسط نشر نگاه به چاپ ششم رسیده است.
این‌کتاب دربرگیرنده مقالات و نوشته‌های منتقدان و صاحب‌نظران ادبی درباره رباعیات ایرج زبردست شاعر شیرازی معاصر است که طی چنددهه گذشته در مطبوعات چاپ شده‌اند. «حیات دوباره رباعی» طی سال‌های گذشته توسط ناشران مختلف چاپ شده و چاپ ششمش توسط نشر نگاه با ویراست جدید همراه بوده است.
مطالبی که در «حیات دوباره رباعی» چاپ شده‌اند، از این‌قرارند:
«مقدمه/بهاءالدین خرمشاهی»، «نگاهی و ستایشی به رباعیات ایرج زیردست/منوچهر آتشی»، «شرار شطح در آسمان شعر ایرج زبردست/یلدا آزرمی»، «نمایش «نیما» در خواب رباعی/ محمد آشور»، «حرف‌های هوشنگ ابتهاج (ه.ا.سایه)/ درباره رباعیات ایرج زبردست»، «این‌تلخ بنفش... این‌تلخ بنفش/اکبر اکسیر»، «این‌دایره: ... از بارش مستطیل پر خواهد شد/اکبر اکسیر»، «ایرج زبردست جان تازه‌ای به رباعی داد/ حسن امداد»، «بهترین رباعی‌سرای امروز ایران، ایرج زبردست است/ منصور اوجی»، «تجربه اوج در کلام/ منصور اوجی»، «رباعی‌سرای زبردست روزگار ما/ محمدابراهیم باستانی پاریزی»، «جوانه‌ای بر درخت کهن رباعی/سیمین بهبهانی»، «جسارتی در حد خیام/ سیمین بهبهانی»، «خط چهارم/ محمدحسین بهرامیان»، «دیگرنویسی در چارانه/ فرناز جعفرزادگان»، «سرودن رباعی بعد از خیام این‌گونه گمان نمی‌رفت/ هوشنگ چالنگی»، «رباعی ناب امروز/ محمد حقوقی»، «آشنازدایی و هنجارگریزی‌های شگفت/ محمدرضا خالصی»، «رباعیات ایرج زبردست/ پرویز خائفی»، «... که گذرگاه عافیت تنگ است/ پرویز خائفی»، «رباعی‌سرایی سترگ/ صدرا ذوالریاستین شیرازی»، «بر بلندای رباعی/ امین‌الله رشیدی»، «شاعری از جنس رباعی/ محمدتقی زرین‌چنگ (وفا)»، «شطح در رباعیات ایرج زبردست / عبدالمجید زنگویی»، «خیام و ایرج زبردست/ فیض شریفی»، «پایان‌بندی‌های چشمگیر/ شهرام شمس‌پور»، «پدیده‌ای در تاریخ رباعی/ کاظم شیعتی»، «وقت واژه در عبور از مرام سپنچ / سید علی صالحی»، «ایرج زبردست، شاعری که فقط رباعی می‌گوید / عمران صلاحی»، «باران «آن» در رباعیات ایرج زبردست / اسماعیل عسلی»، «در هر نرسیدنی رسیدن هم هست! / علی عشایری (راد)»، «سهم تو؛ روزنه‌ای است / رضا علی‌اکبری»، «درنگی بر رباعیات ایرج زبردست / پوران فرخ‌زاد»، «شاید که زمان نباشد و من باشم / علی تسلیمی»، «دفی از پوست ابلیس / امین فقیری»، «شکل دیگر رباعی/ امین فقیری»، «به لفظ اندک و معنی بسیار / ابراهیم قیصری»، «رباعیات همیشه مستحکم / «نامه‌ مرتضی کاخی به ایرج زبردست» »، «ایرج زبردست و ابداع رباعی سپید / لیلا کردبچه»، «چارانه‌سرایی زبردست / میرجلال‌الدین کزازی»، «شاعری شوریده/ هیوا مسیح»، «ما آینه بودیم و نمی‌دانستیم/ مهدی مظفری ساوجی»، «نگاهی به چشم‌انداز رباعیات ایرج زبردست/ محمود معتقدی»، «مبادا گفته باشی دوستت دارم / محمود معتقدی»، «رباعیات پلکانی / سیدعلی میرافضلی»، «شاعری با زبان منسجم/ سیروس نوذری»، «جز باد، همه به خانه برمی‌گردند/امین‌رضا نوشین»، «نامه جهانگیر هدایت به ایرج زبردست»، «شهری که در آن مرگ اذان می‌خواند / سحر یحیی‌پور»، «ایرج زبردست دُردانه رباعی امروز/ امیرهمایون یزدان‌پور»، «ایستادگی استثنایی / کامیار عابدی»، «قدرت زبان / یدالله رویایی»، «صدای جاودان رباعی / جلال ذوالفنون»، «خوشا نظربازیا که تو آغاز می‌کنی/ ایرج صف‌شکن» و «بر بلندای رباعی/ مفتون امینی».
پس از این‌مطالب، تعدادی از اظهارنظرهای کوتاه درباره سروده‌های زبردست آمده و سپس گزیده‌رباعیات او و همچنین اشعار دیگران خطاب به او منتشر شده‌اند.
در بخشی از این‌کتاب، مطلب «بر بلندای رباعی» نوشته امین‌الله رشیدی را که روز چهارشنبه 19 آبان 1395 در روزنامه همشهری چاپ شده می‌خوانیم؛
آن‌طور که گفته‌اند و نوشته‌اند و ما شنیده و خوانده‌ایم، همواره اعتقاد صاحب‌نظران و پژوهندگان وادی ادبیات بر آن بوده است که سرودن رباعی به خیام ختم شده است. آن‌سان که سرایش دوبیتی به باباطاهر و شیرین‌نویسی به سعدی در گلستان بی‌خزانش. اما در چندسال اخیر دلباختگان ادبیات و فرهنگ ایران شاهد ظهور رباعی‌سرایی تردست به نام ایرج زبردست شده‌اند، شاعری که در میان همه رباعی‌سرایان از رودکی تا اکنون سرودن رباعی را به گونه‌ای متفاوت، ابتکاری و جسورانه آغاز کرده است و هنر یعنی همین؛ یعنی مقلد دیگران نبودن.
باری، با دیده تحسین باید خواند تازه‌ترین کتاب منتشرشده این‌شاعر را با نام «دفی از پوست ابلیس» با مقدمه قوی و جانانه که ایرج زبردست در ابتدای آن نگاشته است. کتاب پر است از رباعیات نغز و پر مغز، دلجوش و جانسوز:
دست همه سنگ طعنه و صد رنگی ست/ سهم من و تو شکستی دلتنگی ست/ای دل، قدم محال برمی‌داری/برگرد که خانه ی خدا هم سنگی است
باری، امروز نام ایرج زبردست نام بلندی ست که به قول استاد بهاءالدین خرمشاهی آیندگان آن را با رباعیات ماندگارش به خاطر خواهند سپرد. شاعری که رباعی را از خواب هزارساله بیدار و جان تازه‌ای به آن داده است.
چاپ ششم این‌کتاب با 320 صفحه، شمارگان 200 نسخه و قیمت 350 هزار تومان منتشر شده است.