عصر کرد - برنا- گروه رسانه ها: شهر پاوه، در مرکز شهرستان پاوه و استان کرمانشاه، با جمعیت حدود 26 هزار نفر، به‌دلیل ساختار پلکانی خود به «شهر هزار ماسوله» معروف است. این شهر در ناحیه جغرافیایی اورامان و میان دو کوه «شاهو» و «آتشگاه» واقع شده و دارای آب و هوای سرد رو به معتدل و نیمه مرطوب است. با جنگل‌ها، مراتع سرسبز، باغات، چشمه‌ها، آبشارها و رودخانه‌ها، پاوه به یک مقصد طبیعی و گردشگری جذاب تبدیل شده است.
این منطقه به خاطر زیبایی‌های طبیعی و چشم‌انداز‌های بکر خود، یکی از مقاصد محبوب در غرب کشور به شمار می‌آید. در این مقاله، به بررسی کامل جا‌های دیدنی پاوه، از آبشار‌ها و غار‌ها تا روستا‌های پلکانی و مناطق حفاظت‌شده، خواهیم پرداخت.
1. آبشار دشه
آبشار دشه یکی از زیباترین جاذبه‌های شهرستان پاوه است که در شمال غربی این شهرستان و نزدیک به روستای دشه واقع شده است. این آبشار از رودخانه پاوه رود سرچشمه می‌گیرد و به رودخانه سیروان می‌ریزد. آبشار دشه به دلیل پرآب بودن در تمام فصل‌های سال، چشم‌اندازی خیره‌کننده دارد. اطراف این آبشار با باغ‌های انار و گردو پوشیده شده که زیبایی منطقه را دوچندان می‌کند.
ویژگی‌ها:
موقعیت: شمال غرب شهرستان پاوه، نزدیک روستای دشه.
ویژگی خاص: پرآب بودن در تمام فصول سال.

2. آبشار شیلماو
آبشار شیلماو با منظره‌ای شگفت‌انگیز، یکی دیگر از جاذبه‌های مهم شهرستان پاوه است. این آبشار از ارتفاعات کوه آتشگاه سرچشمه می‌گیرد و پس از جاری‌شدن از دامنه‌های کوه، به سمت روستای خانقاه ریزش می‌کند. به‌خصوص در فصل بهار، آبشار شیلماو پرآب‌تر و زیباتر از همیشه است و پذیرای مسافران و طبیعت‌گردان می‌شود.
ویژگی‌ها:
موقعیت: سه‌کیلومتری پاوه، غرب روستای خانقاه.
ویژگی خاص: منظره زیبای بهاری.

3. آبشار دوقلوی شولخه
آبشار دوقلوی شولخه، یکی از آبشار‌های افسانه‌ای پاوه است که در دره گنجگاه و در مسیر جاده نوسود واقع شده است. این آبشار از چشمه سیلی واقع در کوه شاهو سرچشمه می‌گیرد و به صورت فصلی و از ارتفاعات مختلف سرازیر می‌شود. این آبشار به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و فضای بکر خود، هنوز طبیعی و دست‌نخورده باقی مانده است.
ویژگی‌ها:
موقعیت: 7 کیلومتری مرکز شهر پاوه، در دره گنجگاه.
ویژگی خاص: آبشار فصلی و فضای بکر.
4. آبشار نودشه
آبشار نودشه در روستای نودشه و در امتداد رودخانه سیروان واقع شده است. این آبشار در دل کوه‌های مرتفع قرار دارد و به دلیل مسیر دشوار دسترسی، هنوز بکر و دست‌نخورده باقی مانده است. آبشار نودشه در میان‌دره‌های عمیق به زیباترین شکل خودنمایی می‌کند و به عنوان یکی از جاذبه‌های برجسته پاوه شناخته می‌شود.
ویژگی‌ها:
موقعیت: روستای نودشه، امتداد رودخانه سیروان.
ویژگی خاص: زیبایی در دل کوه‌های مرتفع.
5. آبشار دریبر
آبشار دریبر یکی از بهترین دیدنی‌های پاوه است که از ارتفاعات بلند کوه‌های اطراف سرچشمه می‌گیرد و از چندین صخره با ارتفاعات متفاوت سرریز می‌شود. این آبشار در مسیر پرپیچ‌وخم جاده نوسود به پاوه قرار دارد و طبیعت اطراف آن بسیار دیدنی است. آبشار دریبر به رودخانه پاوه رود و سپس به رودخانه سیروان می‌ریزد.
ویژگی‌ها:
موقعیت: بین جاده نوسود به پاوه.
ویژگی خاص: آبشار چند مرحله‌ای و زیبایی طبیعی.

6. غار قوری قلعه
غار قوری قلعه با قدمتی حدود 65 میلیون سال، به عنوان بزرگ‌ترین غار آبی ایران شناخته می‌شود. این غار دارای وسعت زیادی است و در عمق سه‌هزارمتری آن چهار آبشار با ارتفاع 10 تا 12 متر وجود دارد. همچنین آثار باستانی مختلفی از دوره‌های مختلف، از جمله دوره ساسانی، در این غار کشف شده است.
ویژگی‌ها:
موقعیت: جاده روانسر به پاوه، دامنه کوه شاهو.
ویژگی خاص: بزرگ‌ترین غار آبی ایران و آثار باستانی.
7. منطقه حفاظت شده بوزین و مرخیل
منطقه حفاظت‌شده بوزین و مرخیل در سال 1374 به‌منظور حفاظت از گونه‌های حیات وحش مانند شوکا و تنوع گیاهی و جانوری بالای آن، به‌عنوان منطقه تیراندازی و شکار ممنوع اعلام شد. این منطقه با رود‌های پرآب، جنگل‌های بلوط و کوهستان‌های دیدنی خود، یکی از جذاب‌ترین دیدنی‌های پاوه است.
موقعیت: شهرستان پاوه.
ویژگی خاص: تنوع زیستی بالا و حفاظت از حیات وحش.

8. روستای ساتیاری
روستای ساتیاری در قلب اورامانات و در فاصله 25 کیلومتری از شهر پاوه واقع شده است. این روستا به دلیل جغرافیای خاص و آب‌وهوای مطبوع خود، در فصول مختلف سال دارای مناظر زیبا و دل‌انگیز است. دامنه‌های روستای ساتیاری با برف در زمستان و با سبز شدن در بهار، زیبایی‌های خاصی را به نمایش می‌گذارد.
ویژگی‌ها:
موقعیت: 25 کیلومتری پاوه.
ویژگی خاص: آب‌وهوای مطبوع و مناظر چهار فصل.
9. غار سنگی حسین کوهکن
غار سنگی حسین کوهکن، در منطقه میگوره بانه‌وره واقع شده و توسط حسین عثمانی معروف به «حسین کوهکن» ساخته شده است. این غار شامل چهار خانه مجزا و 9 اتاق است و به دلیل شباهت کار حسین کوهکن با فرهاد افسانه‌ای، به او لقب فرهاد قرن بیستم داده شده است.
ویژگی‌ها:
موقعیت: منطقه میگوره بانه‌وره.
ویژگی خاص: غار سنگی با چهار خانه و 9 اتاق.
10. روستای هجیج
روستای هجیج با ساختار پلکانی و زیبای خود، در مرز استان‌های کرمانشاه و کردستان واقع شده و در فاصله 34 کیلومتری از پاوه قرار دارد. این روستا نزدیک به چشمه بل و دارای مسیر قایق‌سواری زیبا در امتداد رود سیروان است که از میان صخره‌های سرسبز و کوه‌های شاهو عبور می‌کند.
ویژگی‌ها:
موقعیت: 34 کیلومتری پاوه.
ویژگی خاص: روستای پلکانی و مسیر قایق‌سواری زیبا.
بهترین زمان سفر به پاوه
سفر به پاوه در شش ماه دوم سال به‌ویژه در پاییز و زمستان مناسب نیست، زیرا این شهر به طور کامل یخبندان است. اما از اوایل بهار، با بیدار شدن گیاهان از خواب زمستانی، طبیعت پاوه به شدت زیبا و سرسبز می‌شود، هرچند که در ارتفاعات هنوز ممکن است سرما و سوز احساس شود. برای فرار از گرمای تابستان شهر‌های بزرگ، اواسط اردیبهشت تا اواسط شهریور بهترین زمان برای سفر به پاوه است، چرا که در این مدت آب و هوا مطبوع و مناسب برای گردشگری است.
موقعیت شهرستان پاوه
شهر زیبای پاوه و با جاذبه‌های طبیعی و گردشگری بسیاری که دارد در 160 کیلومتری جنوب غرب سنندج و 130 کیلومتری شمال غرب کرمانشاه است.