بزرگنمايي:

عصر کرد - نهاد ارزیابی بریتانیایی واحد اطلاعات اکونومیست که خدمات پیش بینی و مشاوره را از طریق تحقیق، تجزیه و تحلیل از جمله انتشار گزارش‌های ماهانه، پیش بینی‌های اقتصادی پنج ساله، گزارش خدمات ریسک و گزارش‌های صنعتی ارائه می‌دهد در ارزیابی تازه خود به تاثیر تعرفه‌های مدنظر ترامپ بر روی اقتصاد چین و سناریوسازی در این باره پرداخته است.
به گزارش اقتصادآنلاین،واحد اطلاعات اکونومیست با اشاره به این که اگر دونالد ترامپ تهدید تعرفه 60 درصدی را علیه چین اعمال کند (که بعید به نظر می‌رسد)، کل تأثیر آن بر رشد تولید ناخالص داخلی پکن می‌تواند کاهش 2.5 درصدی در سال‌های 2025 تا 2027 میلادی باشد می‌نویسد: همچنین، لغو وضعیت تجارت ترجیحی چین نشانه وخامت قابل توجهی در روابط دوجانبه خواهد بود. چین احتمالا از طریق اقدامات تلافی جویانه از جمله وضع تعرفه‌های هدفمند به تصمیم ترامپ واکنش نشان خواهد داد. با این وجود، اساس رفتار چین مبتنی بر اقدامات غیر تعرفه‌ای خواهد بود.
واحد اطلاعات اکونومیست در ادامه با اشاره به این که غیر قابل پیش بینی بودن سیاست‌های ترامپ آن نهاد ارزیابی داده را مجبور ساخته تا سه سناریوی تعرفه‌ای طراحی کند می‌نویسد: ارزیابی ما تا حدی بر اساس جنگ تجاری ایالات متحده و چین در دوره نخست ریاست جمهوری بوده که میانگین نرخ تعرفه آمریکا علیه محصولات وارداتی از چین از کمتر از 3 درصد در سال 2017 به 10.3 درصد در سال 2023 رسید. همچنین، ما تغییرات شرایط را از اواخر دهه 2010، از جمله در دوره کم‌تر قرار گرفتن چین در معرض تعرفه‌های آمریکا در نتیجه کاهش تجارت مستقیم دوجانبه (که در نتیجه آن، سهم چین از واردات مستقیم ایالات متحده از 21.9 درصد در سال 2017 به درصد در سال 2023 کاهش یافت) در ارزیابی خود لحاظ کردیم. در این میان، کشور‌هایی که می‌خواهند ارتباط خود را با آمریکا و چین حفظ کنند و تعرفه‌های بالقوه آمریکا علیه سایر اقتصاد‌های جهان، تلاش‌های تجاری برای تنظیم مجدد زنجیره تامین آنان را پیچیده‌تر می‌سازد. واحد اطلاعات اکونومیست درباره تاثیر تعرفه‌های آمریکا بر اقتصاد چین می‌نویسد: تعرفه‌های ایالات متحده به طور مستقیم از طریق صادرات بر اقتصاد چین تأثیر می‌گذارد. علاوه بر آن، تاثیرات ثانویه تعرفه‌ها بر روی سرمایه گذاری در تولید و احساسات مصرف کننده داخلی خواهد بود. این که تا چه حد واردات ایالات متحده به تغییرات نرخ تعرفه پاسخ می‌دهد، در تعیین اثر آن بر حجم تجارت بسیار مهم خواهد بود.
سناریوی اول؛ تعرفه 30 درصدی این واحد پیش بینی و ارزیابی اقتصادی درباره میزان احتمالی تعرفه‌های وضع شده از سوی ترامپ بر کالا‌های وارداتی از چین در سناریوی اول می‌نویسد: در سناریوی پایه ما فرض می‌کنیم که ایالات متحده تعرفه موثر خود را در برابر کالا‌های چینی در مجموع به میزان 20 درصد در فاصله سال‌های 2025 تا 2027 میلادی افزایش خواهد داد. ما انتظار داریم که نرخ موثر تعرفه بر چین در سال 2025 به دلیل اعمال تعرفه‌های مربوط به قاچاق فنتانیل، 5 تا 10 درصد افزایش یابد. ترامپ تعرفه‌ها را از اواخر سال 2025 با طیف وسیع‌تری از بهانه‌ها و ابزار‌های سیاستگذاری اعمال خواهد کرد و در نهایت، تعرفه موثر بر صادرات چین را تا سال 2027 میلادی به حدود 30 درصد خواهد رساند. واحد اطلاعات اکونومیست درباره پیش بینی میزان کاهش صادرات چین به آمریکا در این سناریو می‌نویسد: ما پیش‌بینی می‌کنیم صادرات چین به ایالات متحده در فاصله سال‌های 2025 تا 2027 میلادی 20 درصد کاهش یابد. صادرات چین در سال 2025 در ابتدای راه از خود انعطاف پذیری نشان خواهد داد. با این وجود، به مرور زمان انقباض صادرات چین به ایالات متحده به خودی خود رشد تولید ناخالص داخلی چین را در سال‌های 2025 تا 2027 میلادی به میزان 0.6 درصد کاهش می‌دهد که بخش عمده تاثیر آن در فاصله سال‌های 2026 تا 2027 میلادی احساس خواهد بود. عقب‌نشینی اقتصاد در سال 2025 بیشتر از شوک وارده به سرمایه‌گذاری و مصرف خصوصی ناشی می‌شود که بازتاب دهنده احساسات ضعیف مصرف کننده خواهد بود. با تسریع جایگزینی تجارت، اثرات آن آشکارتر خواهد شد و رشد تولید ناخالص داخلی چین را در طی سال‌های 2028 تا 2029 میلادی کاهش خواهد یافت. البته این تاثیر تا حدی با کاهش ارزش یوآن جذب خواهد شد. با این وجود، به دلیل اولویت بیشتر چین برای ثبات ارز، ارزش یوآن بیش از حد کاهش نخواهد یافت. در آن صورت یوآن بی ثبات‌تر شده و تا پایان سال 2026 میلاید ارزش آن در برابر دلار (به نسبت 7.45 یوآن بازای هر 1 دلار) کاهش خواهد یافت. در آن شرایط در چین سیاستگذاران در سطوح بحرانی در مورد نرخ ارز مداخله خواهند کرد تا از مارپیچ کاهش ارزش واحد پول ملی جلوگیری کنند. چین به احتمال زیاد از اوایل سال 2025 محرک‌هایی را با تمرکز بر سطوح بیشتر توسعه مالی و کاهش پولی اجرا خواهد کرد. حجم کل بسته محرک به میزان 4.1 تریلیون یوآن در سال یا 3.2 درصد از تولید ناخالص داخلی اسمی در سال 2023 خواهد بود. در نهایت، رشد تولید ناخالص داخلی چین به میزان 4.6 درصد در سال 2025، 4.3 درصد در سال 2026 و 4.1 درصد در سال 2027 کاهش خواهد یافت، زیرا محرک ارائه شده تا حدی شوک‌های تعرفه را کاهش می‌دهد.
سناریوی دوم؛ تعرفه 15 درصدی واحد اطلاعات اکونومیست در دومین سناریوی فرضی خود از احتمال افزایش 10 درصدی تعرفه بر کالا‌های چینی در فاصله سال‌های 2025 تا 2027 خبر می‌دهد که شبیه به میزان افزایش تعرفه تجربه شده در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ است. این نهاد ارزیابی و تحلیل اقتصادی می‌نویسد: در آن صورت تعرفه‌های مربوط به فنتانیل به طور کامل اعمال نمی‌شود و سایر تهدیدات تعرفه‌ای ترامپ علیه چین از طریق مذاکرات سازنده دوجانبه، لابی‌های تجاری موثر و نگرانی‌های ناشی از تورم داخلی کاهش می‌یابد. بنابراین، تأثیر اقتصادی بر چین محدود خواهد بود. در آن صورت، واردات مستقیم آمریکا از چین طی سال‌های 2025 تا 2027 میلادی به میزان 10 درصد کاهش خواهد شد. کاهش تولید ناخالص داخلی در مدت زمان مشابه حدود 0.3 درصد خواهد بود. تاثیر تعرفه‌ها بر اقتصاد چین تا حد زیادی با تغییرات زنجیره تامین، واکنش‌های سیاست داخلی و جذب هزینه‌های اضافی صادرکنندگان چینی و واردکنندگان آمریکایی جبران خواهد شد. در این سناریو ارزش یوآن به دنبال اعلام تعرفه آمریکا کاهش می‌یابد، اما از حمایت ناشی از محرک‌های دولت چین برخوردار خواهد شد. در آن صورت نرخ یوآن تا پایان سال 2026 میلادی با نسبت 7.25 یوآن بازای هر 1 دلار آمریکا خواهد بود. در این سناریو ما بسته مالی ملایم تری را در مقایسه با سناریوی پایه، با 2.9 تریلیون یوآن در سال یا معادل 2.3 درصد از تولید ناخالص داخلی اسمی در سال 2023 پیش بینی می‌کنیم. در این سناریو رشد تولید ناخالص داخلی واقعی در سال 2025 کماکان در سطح 4.8 درصد باقی خواهد ماند و در سال 2026 به 4.5 درصد کاهش خواهد یافت، زیرا تعرفه‌های معرفی شده در اواخر سال 2025 شروع به فشار بر اقتصاد چین خواهند کرد.
سناریوی سوم؛ تعرفه 40 درصدی واحد اطلاعات اکونومیست در مورد سومین سناریو می‌نویسد: در این سناریو، ما پیش‌بینی می‌کنیم که ترامپ تهدید به افزایش کلی تعرفه‌ها تا 60 درصد کند که در نهایت منجر به افزایش موثر 40 درصدی خواهد شد. در این سناریو ترامپ نه تنها در اوایل سال 2025 تعرفه‌های مربوط به فنتانیل را به طور کامل اعمال خواهد کرد، بلکه سایر تهدیدات خود را بعداً به تعرفه‌های واقعی و مرحله‌ای تبدیل خواهد کرد. در آن صورت وضعیت روابط تجاری عادی دائمی چین که مبنای قانونی این کشور برای انجام تجارت آزاد با ایالات متحده را فراهم می‌کند، می‌تواند لغو شود. در آن شرایط، تاثیر اقتصادی تعرفه‌ها بر چین عمیق خواهد بود. واردات مستقیم آمریکا از چین طی یک سال پس از افزایش 40 درصدی تعرفه‌ها (به احتمال زیاد در سال 2026) حدود 40 درصد کاهش خواهد یافت و مجموع صادرات چین را حدود 6 درصد در سال اول اعمال تعرفه یا حدود 10 درصد میانگین سالانه طی سه سال پس از اعمال تعرفه کاهش خواهد داد. اگر چین اقتصاد خود را تحریک نکند، کل شوک به رشد تولید ناخالص داخلی واقعی آن کشور در فاصله سال‌های 2025 تا 2027 میلادی به 2.5 درصد (1.5 درصد ناشی از شوک تجاری و یک درصد ناشی از تاثیرات ثانویه بر روی سرمایه گذاری و مصرف) خواهد بود. ارزش یوآن تحت فشار‌ها کاهش قابل توجهی خواهد یافت و به 8 یوآن بازای هر 1 دلار خواهد رسید، اما در نهایت، از طریق مداخله اجباری دولت به 7.7 تا 7.8 بازای هر 1 دلار خواهد رسید. ما انتظار نداریم که چین برای تقویت صادرات، ارزش پول خود را به شدت کاهش دهد، بلکه در عوض کاهش ارزش مدیریت شده را دنبال خواهد کرد. چین محرک مالی خود را به میزان 6.9 تریلیون یوآن در سال یا 5.5 درصد از تولید ناخالص داخلی اسمی خود در سال 2023 افزایش خواهد داد. پس از آن انتظار داریم رشد تولید ناخالص داخلی واقعی چین به 4 درصد در سال 2025 و 3.5 درصد در سال 2026 کاهش یابد، پیش از آن که در سال 2027 به 3.6 درصد برسد.
واکنش چین به تعرفه‌های ترامپ واحد اطلاعات اکونومیست با اشاره به واکنش احتمالی چین در مقابل تعرفه‌های وضع شده از سوی آمریکا بر کالا‌های آن کشور می‌نویسد: اقدامات تلافی جویانه تعرفه‌ای چین در مقایسه با رویکرد تلافی جویانه آن کشور در طول دوره قبلی ریاست جمهوری ترامپ محدودتر خواهد بود. مازاد تجاری بزرگ این کشور با ایالات متحده توانایی آن را برای اعمال تعرفه متقابل محدود می‌کند. همچنین، رویکرد محتاطانه چین ناشی از این تصور خواهد بود که اعمال تعرفه از سوی چین بر کالا‌های آمریکایی برای اقتصاد چین مضر خواهد بود. این ذهنیت را می‌توان در واکنش خاموش پکن به تعرفه‌های اخیر وضع شده از سوی آمریکا بر صادرات خودرو‌های برقی چین مشاهده کرد. چین از اعمال تعرفه‌های تلافی جویانه خودداری ورزید و در عوض تحقیقات ضد دامپینگ (ارزیابی قیمت کالاها، هزینه تولید، شرایط بازار و آسیب به صنایع داخلی) را آغاز کرد که در مقیاس بسیار محدودتر است.
واحد اطلاعات اکونومیست در ادامه پیش بینی خود درباره بخش‌هایی که ممکن است تعرفه چین بر کالا‌های آمریکایی اعمال شود می‌نویسد: ما معتقدیم که چین تعرفه‌های خود را بر کالا‌های کشاورزی و انرژی ایالات متحده با افزایش 10 درصدی تعرفه بر هر دو نوع محصول هدف قرار می‌دهد و در عین حال، در مورد کالا‌های دیگر صرفه جویی خواهد کرد. چین با توجه به تنوع استراتژیک واردات کالاهایش از موقعیت خوبی برخوردار است. برای مثال، آن کشور به طور فزاینده‌ای سویای برزیل را جایگزین سویای آمریکا می‌کند. هر گونه افزایش در تعرفه‌های چین تدافعی خواهد بود، مشروط بر این که دولت ترامپ چگونه با برنامه‌های تعرفه‌ای خود پیش خواهد رفت.
این واحد ارزیابی داده‌های اقتصادی با اشاره به احتمال اقدامات ضد تعرفه‌ای چین برای مقابله با تعرفه‌های وضع شده از سوی ترامپ می‌نویسد: چین احتمالا بر روی اقدامات غیرتعرفه‌ای برای وارد کردن خسارت به ایالات متحده تمرکز خواهد کرد. فضای سیاست‌گذاری برای چنین اقداماتی گسترده‌تر است، زیرا چین بازار قابل توجهی برای کسب و کار‌های آمریکایی در بسیاری از صنایع محسوب می‌شود. اقدامات بالقوه ضد تعرفه‌ای چین می‌توانند مواردی از این نوع باشند: جایگزینی سریع برای محصولات آمریکایی در حوزه‌هایی از جمله هوانوردی غیرنظامی و نرم افزار، گسترش کنترل‌های صادراتی علیه ایالات متحده به کالا‌های استراتژیک‌تر از جمله فلزات خاکی کمیاب و گرافیت، هدف قرار دادن شرکت‌های آمریکایی که در این مناقشه آشکارا طرفدار دولت ایالات متحده هستند از جمله از طریق انجام تحقیقات و اعمال رفتار تبعیض‌آمیز در تدارکات عمومی یا آغاز تحقیقات ضد تراست و ضد دامپینگ در مورد شرکت‌های آمریکایی.
سخن پایانی واحد اطلاعات اکونومیست با اشاره به احتمال نتیجه مذاکرات دوجانبه میان آمریکا و چین می‌نویسد: مذاکرات دوجانبه از سر گرفته خواهد شد، اما احتمال دستیابی چین و ایالات متحده به توافق برای مثال، از طریق پذیرش خواسته‌های ایالات متحده از سوی چین در ازای حذف تعرفه‌ها اندک خواهد بود. ترامپ به استفاده از تهدیدات تعرفه‌ای برای کشاندن چین پای میز مذاکره ادامه خواهد داد، اما اختلافات عمیق در چندین زمینه مانع پیشرفت معنادار خواهند شد. مذاکره مجدد در مورد مرحله اول توافق تجاری آمریکا و چین، که توسط هر دو طرف به شکلی ضعیف اجرا شد، برای شهروندان عادی و سیاستمداران جذابیتی ندارد. همچنین، کنترل صادرات ایالات متحده بر چین، به ویژه در حوزه تراشه‌های پیشرفته و ماشین آلات تولیدی، همراه با دغدغه چین در مورد امنیت زنجیره تامین ظرفیت بالقوه حصول یک معامله را محدودتر خواهد ساخت.