بزرگنمايي:

عصر کرد - تین نیوز |
باز شدن مسیر واردات خودروهای خارجی به کشور پس از سال ها، علاوه بر امکان دسترسی به خودروهای باکیفیت برای مصرف کنندگان، فرصت های اقتصادی زیادی نیز برای کشور به همراه داشته است. رونق گرفتن بنادر برای تخلیه خودروهای وارداتی تنها یکی از این بخش های اقتصادی است که طی ماه های گذشته رونق بیشتری گرفته است.
به گزارش تین نیوز به نقل از روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، بسیاری از کارشناسان معتقدند که ترانزیت خودرو می تواند یکی از بخش های کلیدی در تحقق اقتصاد دریامحور باشد. این حوزه با ایجاد درآمد، اشتغال زایی و توسعه زیرساخت ها، نقشی مؤثر در رشد اقتصادی کشور ایفا می کند. ایران به واسطه سواحل گسترده و وجود بنادر مختلف ضمن برخورداری از موقعیت جغرافیایی ویژه و ظرفیت های بندری و زیرساختی گسترده ای دارد که می تواند سواجل جنوب کشور را به قطب اصلی ترانزیت خودرو در منطقه تبدیل کند و از این طریق جایگاه ایران را در تجارت جهانی ارتقا بخشد.
اهمیت بنادر برای واردات خودرو وجود بنادر مختلفی همچون بندر شهید باهنر، بندر لنگه و بندر سیریک طی ماه های گذشته بارها به واسطه اخبار مربوط به پهلوگیری کشتی های حامل خودروهای وارداتی در رسانه های خبری منعکس شده است. این بنادر در حال حاضر نقش محوری در زمینه ترانزیت خودرو به کشورهای منطقه ایفا می کنند. همچنین باید گفت که استان های جنوبی ایران بواسطه اتصال با دریای عمان و خلیج فارس و با وجود ظرفیت های بندری، پتانسیل های توسعه ای زیادی برای ایفای نقشی موثر در تحقق اهداف اقتصاد دریامحور ایفا می کنند.
تعدادی از بنادر جنوبی ایران در حال حاضر دارای زیرساخت های لازم برای ایفای نقش موثر در توسعه اقتصاد دریامحور هستند. از طرف دیگر دسترسی این بنادر به آب های عمیق، آنها را در عمل به یکی از مراکز اصلی واردات خودرو برای کشور تبدیل کرده است. این بنادر در کنار یکدیگر به فعالیت مشغول هستند و این قابلیت را دارا هستند تا برای کاهش فشار عملیاتی از بنادر مرکزی تبدیل به بنادر مکمل شوند.
اقتصاد دریامحور یکی از رویکردهای نوین در توسعه اقتصادی است که تمرکز آن بر استفاده حداکثری از منابع، ظرفیت ها و زیرساخت های دریایی برای ایجاد اشتغال، درآمدزایی و افزایش تعاملات تجاری است در این میان، ترانزیت خودرو به عنوان یکی از بخش های کلیدی، تأثیر گسترده ای در تحقق اهداف اقتصاد دریامحور دارد.
ظرفیت های ترانزیت خودرو برای اقتصاد ترانزیت خودرو از طریق بنادر، منبع درآمدی پایدار برای دولت و بخش خصوصی است درآمدهای مستقیم حاصل از این فعالیت شامل عوارض بندری: هزینه هایی که به ازای هر خودرو برای تخلیه، بارگیری، و نگهداری در بنادر دریافت می شود. همچنین در حوزه خدمات گمرکی و لجستیکی، فرایندهای گمرکی مرتبط با ورود و خروج خودرو، منبع درآمد قابل توجهی برای دولت و اپراتورهای بندری محسوب می شود، در حوزه هزینه های حمل ونقل نیز فعالیت شرکت های حمل ونقل جاده ای و دریایی، جریان مالی گسترده ای در این حوزه ایجاد می کند. در کنار این درآمدها، صنایع وابسته، مانند خدمات تعمیر و نگهداری کشتی ها، انبارداری، و تأمین سوخت نیز از رونق ترانزیت خودرو بهره مند می شوند.
فعالیت های ترانزیت خودرو زنجیره ای از اشتغال زایی را در بخش های مختلف ایجاد می کند بخش های مستقیم: شامل کارکنان بندری (تخلیه و بارگیری خودروها)، رانندگان کامیون های حمل خودرو، و کارکنان گمرک و بخش های غیرمستقیم: شامل مشاغلی در حوزه انبارداری، خدمات رفاهی برای رانندگان، تولید قطعات و تجهیزات حمل ونقل، و خدمات پشتیبانی لجستیکی. این زنجیره اشتغال، به ویژه در مناطق ساحلی و بنادر، تأثیر قابل توجهی بر کاهش نرخ بیکاری و تقویت معیشت جوامع محلی دارد.
ترانزیت خودرو از بنادر ایران به بازارهای مختلفی از جمله بازار عراق و کشورهای آسیای میانه، این مناطق را به حلقه ای کلیدی در زنجیره تأمین خودرو تبدیل کرده است. این نقش شامل: تسهیل ورود خودروهای تولیدشده در کشورهای ثالث به بازارهای منطقه ای و ارتقای جایگاه تجاری بنادر ایران در شبکه حمل ونقل جهانی می شود این فعالیت ها، با ایجاد روابط تجاری قوی تر، همکاری های منطقه ای را تقویت می کند و ایران را به عنوان هاب ترانزیتی خودرو در منطقه معرفی می کند.
با بهره برداری بهینه از بنادر برای ترانزیت خودرو، هزینه ها و زمان حمل ونقل خودروها به مقاصد نهایی به شدت کاهش می یابد. برای مثال مسیرهای دریایی و زمینی ایران به کشورهای عراق و آسیای میانه، از نظر مسافت و امنیت، برتری قابل توجهی نسبت به رقبا، نظیر امارات و ترکیه، دارد و کاهش زمان و هزینه های ترانزیت، جذابیت بنادر ایران را برای شرکت های بین المللی افزایش می دهد.
تقویت زیرساخت های بندری با ترانزیت خودرو افزایش تقاضا برای ترانزیت خودرو، دولت و بخش خصوصی را به سمت توسعه زیرساخت های دریایی و بندری سوق می دهد. این اقدامات شامل: بهبود عمق و دسترسی اسکله ها: برای پذیرش کشتی های بزرگ تر و افزایش ظرفیت تخلیه و بارگیری، توسعه انبارها و پارکینگ ها: برای نگهداری خودروهای وارداتی و صادراتی، مدرنیزه کردن تجهیزات بندری: شامل جرثقیل های تخلیه خودرو، سیستم های ردیابی و مدیریت کالا، و تسریع در فرایندهای گمرکی. همچنین این سرمایه گذاری ها نه تنها برای ترانزیت خودرو بلکه برای سایر فعالیت های بندری نیز سودآور است و ظرفیت رقابت پذیری بنادر ایران را در مقیاس منطقه ای و جهانی افزایش می دهد.
با گسترش فعالیت های ترانزیت خودرو، بنادر ایران به مراکز مهمی در شبکه حمل ونقل جهانی تبدیل می شوند این امر، نه تنها جایگاه اقتصادی ایران را تقویت می کند، بلکه نفوذ ژئوپلیتیکی کشور در منطقه را افزایش می دهد. ترانزیت خودرو به عنوان یکی از پرسودترین حوزه های حمل ونقل دریایی، می تواند نقشی کلیدی در تحقق اقتصاد دریا محور داشته باشد هرمزگان، با برخورداری از موقعیت جغرافیایی منحصربه فرد و ظرفیت های بندری، می تواند از این فرصت طلایی بهره برداری کرده و به قطب اصلی حمل ونقل خودرو در منطقه تبدیل شود. سرمایه گذاری در این حوزه، راهی مطمئن برای دستیابی به توسعه پایدار و گسترش تعاملات تجاری بین المللی است.
ترانزیت خودرو با استفاده از ظرفیت کریدور شمال – جنوب سال ها قبل موضوع راه اندازی مسیر ترانزیتی خودرو از کشورهای حاشیه خلیج فارس به کشورهای حوزه خزر مورد توجه ایران قرار داشته است. بر این اساس می توان گفت که با توجه به اهمیت کریدورهای تجاری عبوری از ایران و استفاده از ظرفیت های این کریدورها برای توسعه تجارت با کشورهای همسایه و ترانزیت کالا از مسیر ایران به کشورهای دیگر، این موضوع جهت توسعه دیپلماسی لجستیکی کشور در دستور کار قرار گرفته است. به اعتقاد کارشناسان بی شک این مسیر ترانزیتی که کشورهای کشورهای حاشیه خلیج فارس را به کشورهای حاشیه خزر متصل می کند، الگوی مناسبی در فعال سازی دالان های تجاری کریدور بین المللی شمال – جنوب با استفاده از مزیت های قانونی، جغرافیایی و لجستیکی است.
همچنین پیش از این گفته شده بود که با توسعه و تکمیل زیرساخت های لجستیکی و فعالسازی کریدورهای عبوری مانند کریدور شمال – حنوب و کریدور چین – قزاقستان – ایران به شاهراه ترانزیت و هاب داد و ستد کالاهای استراتژیک تبدیل خواهد شد. در این میان می توان گفت که ایجاد زیرساخت های مناسب در بنادر کشور و تسهیل امور مربوط به ترانزیت، می توان شاهد رونق بیشتر فعالیت های ترانزیتی در کشور بود و از این طریق برای بهبود وضعیت و بهره برداری مناسب از ظرفیت بنادر کشور و رونق توسعه اقتصاد دریامحور نیز برنامه ریزی کرد.