بزرگنمايي:
عصر کرد - اقتصاد 24 - "یون سوک یول" رئیس جمهور کره جنوبی فرمان خود برای برقراری حکومت نظامی را در روز سه شنبه لغو کرد. این تصمیم ساعاتی پس از حضور معترضان در خیابانها و اعتراض شان به انحلال پارلمان با فرمان رئیس جمهور صورت گرفت. به نظر میرسید این اقدام بدترین سناریوها را از روی میز حذف میکند، اما آن کشور را در آشفتگی سیاسی فرو برد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
این تنش بی سابقه سیاسی برای یک لیبرال دموکراسی، چون کره جنوبی که محل استقرار شرکتهای نیمه هادی و شرکتهای فناوری مهمی مانند سامسونگ، شرکت کرهای "اس کی" (فعال در زمینه انرژی، مخابرات، ساختوساز، حملونقل، بازاریابی، خدمات اینترنت و پهنای باند) و شرکت صنایع نیمه هادی کرهای "اس کی هاینیکس" است میتواند خبری با پیامدهای اقتصادی باشد.
چرا کره جنوبی به اینجا رسید؟ شاخص بازار بورس کره جنوبی (KOSPI) پس از انتشار اخبار اخیر سیاسی آن کشور با کاهش منفی 1.42 درصدی مواجه بود و با ارزش بازار 14 تریلیون دلار در روز سه شنبه بسته شد. همچنین، ارزش صندوق معاملات کره جنوبی در بازار بورس نیویورک کاهش ارزشی بیش از 3 درصدی را تجربه کرد. علاوه بر این، وون (واحد پول ملی کره جنوبی) کاهش ارزش 2 درصدی را در برابر هر دلار آمریکا تجربه کرد و در نهایت به پایینترین سطح ارزش خود رسید. ارزش پول کره جنوبی در برابر دلار آمریکا پیش از این نیز در ماههای اکتبر و نوامبر تضعیف شده بود، زیرا نگرانی درباره وضع تعرفه از سوی دولت ترامپ در حال گسترش است.
رئیس جمهور کره جنوبی در یک اطلاعیه تلویزیونی با اعلام حکومت نظامی به احزاب مخالفی اشاره کرد که کشور را در برابر تهدید کره شمالی کمونیست آسیب پذیر کرده بودند و اعلام کرده بود که حزب اپوزیسیون کره جنوبی که پارلمان آن کشور را تحت کنترل دارد، با رد بودجه و سایر لوایح دولت آن کشور را به گروگان گرفته است.
البته او برای اثبات ادعای خود هیچ گونه شواهد و مدارکی ارائه نکرد و هیچ گونه گزارشی مبنی بر وجود تهدیدات نظامی تازه علیه سئول نیز وجود نداشت که بتواند صدور چنین فرمانی از سوی شخص رئیس جمهور را توجیه پذیر کند. واشنگتن نیز اعلام کرد از پیش از تصمیم اخیر رئیس جمهور کره جنوبی برای اعلام حکومت نظامی بی اطلاع بود و غافلگیر شده است. حتی حزب رئیس جمهور نیز اقدام او را مورد سرزنش قرار داد و پارلمان کره جنوبی به اتفاق آرا به پایان حکومت نظامی رای داد.
ظرف چند ساعت، یون در بیانیهای اعلام کرد که درخواست پارلمان ملی را میپذیرد و فرمان حکومت نظامی را لغو میکند. اگرچه اعلام حکومت نظامی توسط یون اولین اعلام حکومت نظامی در آن کشور از دهه 1980 به این سو بود، اما آن کشور سالیان متمادی درگیر سیاستهای آشفته بود. "لی جائه میونگ" رهبر اپوزیسیون کره جنوبی که در سال 2022 در انتخابات به یون باخته بود در ماه ژانویه هدف اصابت چاقو قرار گرفت و زخمی شد. نارضایتیها در ماههای اخیر در کره جنوبی در حال افزایش بوده و یون رئیس جمهور آن کشور در معرض اتهام نقش داشتن در پروندههای فساد بوده است. او همچنین در معرض اتهام دستکاری سهام بازار بورس و اتهام سوء استفاده از حق وتوی ریاست جمهوری بوده است.
بیشتر بخوانید: کره جنوبی در وضعیت اضطراری حکومت نظامی/ پارلمان کره جنوبی با رد تصمیم رئیس جمهور روند استیضاح را پیش گرفت
پیامدهای تحولات سیاسی کره جنوبی بر اقتصاد این کشور تحولات بیشتری در سئول در پیش است و تحلیلگران انتظار دارند که یون که محبوبیتش پیش از تصمیم اخیر کمتر از 20 درصد بود، استیضاح شود. تحلیلگران پیش بینی میکنند که انتخابات زودهنگام در کره جنوبی برگزار شود. آنان میگویند یون فاقد پایگاه حمایت مردمی است و احتمالا در نهایت پس از اعتراضات گسترده به شیوهای مشابه روسای جمهوری قبلی در سه ماهه دوم 2025 استیضاح خواهد شد. در کوتاه مدت، داراییهای کره احتمالاً تا زمانی که وضعیت حل و فصل شود تحت فشار باقی خواهند ماند. رسید سپرده گذاری آمریکایی (ADR) مرتبط با شرکتهای کره جنوبی که یک ابزار مالی است که به شرکتهای خارجی اجازه میدهد که سهام خود را در بورسهای آمریکا بفروشند در روز سه شنبه کاهش یافت.
به دنبال تحولات اخیر سئول سهام "کوپانگ کو" شرکت فناوری اطلاعات کرهای در بازار آمریکا 3.7 درصد کاهش یافت و ارزش سهام "اسکی تلکام" شرکت مخابرات کرهای و اپراتور شبکههای بیسیمی با کاهش 1.6 درصدی در بازار آمریکا همراه بود. مقامهای کره جنوبی به دنبال آرام کردن بازارها بودهاند و "چوی سانگ موک" وزیر دارایی آن کشور وعده داد که تمام اقدامات ممکن برای تثبیت بازار مالی و ارز از جمله تزریق نامحدود نقدینگی را در دستور کار قرار دهد.
ریسکهای احتمالی ناشی از تحولات سیاسی آتی کره جنوبی
پیامدهای اقتصادی و بلندمدت تحولات سیاسی اخیر کره جنوبی بر بازار و اقتصاد از از جمله خطرات برای زنجیره تامین نیمه هادیها به طور گستردهتر به رخدادهای بعدی آن کشور بستگی دارد.
وضعیت فعلی پرسشهایی اساسی در مورد آینده دموکراسی کره جنوبی، انعطاف پذیری نهادهای آن کشور و در سطح گستردهتر پیامدهای ژئوپولیتیک کشوری که با اختلافات داخلی دست و پنجه نرم میکند ایجاد خواهد کرد. نتیجه تحولات آتی میتواند نوساناتی را در ارزش بازار سهام کره جنوبی، از جمله ارزش سهام بزرگترین شرکت نیمه هادی جهان یعنی سازنده تراشههای "سامسونگ"، شرکت باتری سازی LG Energy Solution و هم چنین شرکتهای خودروسازی "هیوندای" و "کیا" پس از آغاز مجدد فعالیت بازار آن کشور ایجاد کند. تحولات اخیر کره جنوبی باعث شد سهام برخی از بزرگترین شرکتهای کره جنوبی از جمله سامسونگ با کاهش 1 درصدی و هیوندای با کاهش بیش از 2 درصدی همراه شوند.
با این وجود، این امواج میتواند فراتر از کره جنوبی به زنجیره تامین نیمه هادیها و صنعت باتری جهانی گسترش یابد دو حوزهای که شرکتهای کرهای بازیگران اصلی آنها هستند. بر اساس دادهها، شرکت LG و SK Innovation به ترتیب سومین و پنجمین تولیدکنندگان بزرگ باتری خودروهای الکتریکی در جهان هستند که تا سال گذشته 16 و 6 درصد از سهم بازار جهانی را به خود اختصاص دادهاند.
تحلیلگران نسبت به این موضوع نگرانی دارند که تحولات سیاسی اخیر در کره جنوبی آن کشور را به دوره عمیق تری از بی ثباتی سیاسی فرو ببرد. این وضعیت باعث کاهش اعتماد به اقتصاد کره جنوبی در سه ماهه پیشین شده بود. بانک مرکزی کره جنوبی هفته گذشته به طور غیر منتظره نرخ بهره را کاهش داد و این دومین کاهش متوالی نرخ بهره از سال 2009 میلادی به این سو بود. هم چنین، اقتصاد متکی به صادرات کره جنوبی با خطرات ناشی از جنگ تجاری روبهرو است. "دونالد ترامپ" پیروز انتخابات اخیر ریاست جمهوری آمریکا اعمال تعرفه 20 درصدی بر کالاهای وارداتی از ایالات متحده را وعده داده است.
تحلیلگران معتقدند هر گامی که کره جنوبی بخواهد بردارد، چه در سطح داخلی و چه در سطح جهانی، از جمله برخورد با ترامپ، ممکن است در صورت ادامه بحران سیاسی، با انواع موانع و فلج مواجه شود. آنان میگویند تحولات کره جنوبی هشداری برای سرمایه گذاران است و نشان میدهد که آشفتگی سیاسی در کره جنوبی شباهتهایی با تحولات در حال رخ دادن در اروپا و حتی ایالات متحده دارد، که اغلب ناشی از اضطراب اقتصادی مردم است. اکنون در فرانسه نیز قانونگذاران آن کشور با یک رای عدم اعتماد دست و پنجه نرم میکنند. همچنین، دولت ائتلافی در آلمان فروپاشیده و دولت ائتلافی حاکم بر ژاپن نیز در ماه اکتبر از اکثریت افتاد. این تغییرات میتوانند سرمایه گذاران را وادار کنند تا در مفروضات خود برای سرمایه گذاری بلند مدت تجدیدنظر نمایند.
وضعیت اقتصاد کره جنوبی از پیش از صدور فرمان حکومت نظامی نیز روند خوبی را طی نمیکرد. برای مثال، نرخ تورم کره جنوبی در ماه نوامبر به 1.5 درصد رسید، زیرا این کشور با تضعیف ارزش واحد پول ملی و کاهش صادرات دست و پنجه نرم میکند. این رقم بالاتر از نرخ تورم 1.3 درصدی در ماه اکتبر بود. مسیر نرخ تورم آتی کره جنوبی احتمالاً تحت تأثیر تغییرات نرخ ارز و قیمت جهانی نفت، رشد اقتصادی در داخل و خارج از آن کشور و تعدیل هزینههای خدمات عمومی خواهد بود.
اعلام حکومت نظامی چه تاثیری بر اقتصاد کشورها میگذارد؟
زمانی که کشوری حکومت نظامی را تحمیل میکند، احساسات و اعتماد سرمایه گذاران معمولاً به دلایل مختلفی ضربه میزند. نخست آن که توانایی و اعتبار رژیم نظامی برای مدیریت اقتصاد ممکن است نامشخص باشد. اگر رهبران کلیدی تجربه یا صلاحیتهای تجاری لازم را نداشته باشند، فعالیت سرمایه گذار معمولا کُند میشود.
دوم آن که تعلیق آزادیهای مدنی و اعمال مقررات منع رفت و آمد که از ویژگیهای معمول حکومت نظامی است، هیچ کمکی به احساسات مصرفکننده نمیکند. در چنین شرایطی، مصرف کنندگان احتمالاً هزینههای اختیاری خود را کاهش میدهند.
سوم آن که محدودیتهای اعمال شده بر جابجایی همچنین میتواند بر عملیات لجستیکی مانند بنادر تأثیر بگذارد و در نتیجه زنجیره تأمین را مختل کند. چهارم آن که نتیجه سانسور رسانهای صدمه بیشتر به اعتماد کسب و کار و مصرف کننده خواهد بود. اگر اعتبار اخبار و دادهها مورد تردید باشد، سرمایهگذاران ممکن است به اندازه کافی برای جذب سرمایه آماده نباشند.
پنجم آن که عدم اطمینان میتواند بر عملکرد بانکی نیز تأثیر بگذارد. برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت بانکی در حالی که مصرفکنندگان عصبی سپردههای خود را برداشت میکنند، حکومت احتمالا محدودیت سقف برداشت را اعمال میکند. همچنین اغلب حکومتها در چنین وضعیتی محدودیتهایی را بر معاملات ارز خارجی اعمال میکنند که میتواند شامل ممنوعیت کامل باشد تا از کاهش ارزش پول ملی جلوگیری شود، ارزش پولی که معمولا در کشورها پس از اعلام حکومت نظامی رخ میدهد. نمونهای از محدودیتهای بانکی که تحت حکومت نظامی اعمال میشود را میتوان در اوکراین یافت.
پس از تهاجم روسیه علیه اوکراین در فوریه 2022، کی یف برداشت پول نقد را محدود کرد و کنترلهای شدید ارز را پس از اعلام حکومت نظامی اعلام نمود. این موارد شامل محدود کردن بازگرداندن سود سهام توسط شرکتهای اوکراینی به سرمایهگذاران خارج از کشورشان بود. برخی از این قوانین متعاقباً کاهش یافتند.
در نتیجه تحولات سیاسی اخیر کره جنوبی، احساسات بازار، مصرفکننده و کسبوکار احتمالاً برای مدتی تأثیر قابلتوجهی خواهد پذیرفت همانطور که در سال 2017، زمانی که رئیسجمهور کره جنوبی استیضاح شد تاثیرپذیریای رخ داد. تحلیلگران پیش بینی میکنند بی ثباتی طولانی مدت میتواند فعالیتهای اقتصادی کره جنوبی را مختل کند و بر شرکای تجاری آن کشور و زنجیره تامین در آسیا تأثیر بگذارد.
منبع: بارون، شبکه خبری سی ان بی سی، بیزینس اینسایدر، نیویورک تایمز